Binh lực và kế hoạch Chiến_dịch_tấn_công_Lyuban

Quân đội Liên Xô

Binh lực

  • Một phần Phương diện quân Leningrad (tư lệnh: trung tướng Mikhail Semyonovich Khosin, tham mưu trưởng: trung tướng Dmitriy Nikolayevich Gusev)
    • Tập đoàn quân số 54 (tư lệnh: thiếu tướng I. I. Fedyuninskiy, tham mưu trưởng: thiếu tướng A. V. Sukhomlin, từ ngày 2 tháng 2 là thiếu tướng L. S. Berezinskiy), bao gồm sư đoàn bộ binh cận vệ số 3, sư đoàn bộ binh số 80, 115, 128, 198, 281, 285, 286, 294, 311, lữ đoàn sơn chiến số 1, lữ đoàn hải quân đánh bộ số 6, trung đoàn bộ binh trượt tuyết số 2, tiểu đoàn bộ binh trượt tuyết số 4 và 5, trung đoàn pháo binh số 82, 883, trung đoàn lựu pháo độc lập "Cờ đỏ", tiểu đoàn pháo phản lực số 4 và 2, sư đoàn xe tăng số 20, lữ đoàn xe tăng số 16, 122, đoàn tàu hỏa bọc thép số 60, 18 бомбардировочный, 46, 563 истребительные полки, 116 разведэскадрилья, 5, 109, 135, 136, 262 инженерные, 12 сапёрный
  • Phương diện quân Volkhov (tư lệnh: đại tướng K. A. Meretskov, tham mưu trưởng: thiếu tướng G. D. Stelmakh)
    • Tập đoàn quân xung kích số 2 (trung tướng A. A. Vlasov), bao gồm sư đoàn bộ binh số 327, các lữ đoàn bộ binh số 22, 23, 24, 25, 53, 57, 58, 59, các tiểu đoàn trượt tuyết số 39, 40, 41, 42, 43, 44, trung đoàn pháo binh số 18 và 839, tiểu đoàn xe tăng số 160 và 162, trung đoàn tiêm kích số 522, trung đoàn ném bom số 121 và 704, tiểu đoàn công binh số 1741 và 1746
    • Tập đoàn quân số 4 (thiếu tướng P. A. Ivanov, đến ngày 3 tháng 2 năm 1942 là thiếu tướng P. I. Lyapin), bao gồm sư đoàn bộ binh cận vệ số 4, các sư đoàn bộ binh số 44, 65, 92, 191, 310, 377, sư đoàn kỵ binh số 27 và 80, 1 lữ đoàn bộ binh ném lựu, các tiểu đoàn trượt tuyết số 84, 85, 86, 88, 89, 90, tiểu đoàn pháo binh số 881, sư đoàn pháo phản lực số 6 và 9, lữ đoàn xe tăng số 46, các tiểu đoàn xe tăng số 119, 120, 128, lữ đoàn không quân số 3 (bao gồm các trung đoàn tiêm kích số 160, 185, 239, trung đoàn cường kích số 218, trung đoàn ném bom số 225, tiểu đoàn công binh số 159 và 248
    • Tập đoàn quân số 52 (trung tướng N. K. Klykov, đến ngày 10 tháng 1 là trung tướng V. F. Yakovlev), bao gồm các sư đoàn bộ binh số 46, 111, 225, 259, 267, 288, 305, sư đoàn kỵ binh số 25, các trung đoàn pháo binh số 442, 448, 561, trung đoàn pháo chống tăng số 884, tiểu đoàn pháo phản lực số 44, trung đoàn không quân cận vệ số 2, trung đoàn tiêm kích số 513, trung đoàn cường kích số 313, trung đoàn ném bom số 673, các tiểu đoàn công binh số 3, 4, 770, tiểu đoàn công binh đào hầm số 771 sappers, tiểu đoàn công binh bắc cầu số 55
    • Tập đoàn quân số 59 (thiếu tướng I. V. Galanin, từ ngày 25 tháng 4 là trung tướng I. T. Korovnikov), bao gồm các sư đoàn bộ binh số 366, 372, 374, 376, 378, 382, các tiểu đoàn trượt tuyết số 45, 46, 47, 48, 49, 50, các tiểu đoàn pháo phản lực số 104, 105, 203, tiểu đoàn xe tăng số 163 và 166

Kế hoạch

Kế hoạch về một đợt tấn công lớn của quân đội Liên Xô ở phía Đông Nam Leningrad được Nguyên soái B. M. Shaposhnikov công bố vào ngày 12 tháng 12 năm 1941. Đến ngày 17 tháng 12, kế hoạch này được đề cập trong chỉ thị số 005826 của Đại bản doanh đối với Phương diện quân Volkhov mới thành lập và số 005822 đối với Phương diện quân Leningrad. Theo kế hoạch, Tập đoàn quân số 54 chỉ đóng vai trò phụ trợ trong đợt tấn công này.[2] Theo dự kiến, nếu kế hoạch tấn công này thành công, quân đội Liên Xô sẽ phá vỡ vòng vây đối với Leningrad, giải phóng tỉnh Novgorod, đánh sập trận địa quân Đức ở mặt trận Tây Bắc (ngoại trừ khu vực Karelia và các vùng lãnh thổ cực Bắc). Khi mặt trận ổn định, cánh phải quân đội Liên Xô tại khu vực này có thể sẽ tiến tới Vịnh Phần Lan còn cánh trái sẽ tiến tới khu vực Soltsy cùng với Phương diện quân Tây Bắc.

Về sau, Phương diện quân Volkhov được tăng cường thêm 2 tập đoàn quân: Tập đoàn quân số 56 và Tập đoàn quân số 26, về sau trở thành Tập đoàn quân xung kích số 2 từng chết đi sống lại nhiều lần tại mặt trận Tây Bắc.

Thjeo thứ tự từ Nam lên Bắc, các Tập đoàn quân của phương diện quân Volkhov có nhiệm vụ như sau:

  • Tập đoàn quân số 52 giải phóng Novgorod và tiến tới Soltsy, cắt đứt đường liên lạc của quân địch, ведущие к Волхову và hỗ trợ cho hoạt động quân sự của Phương diện quân Tây Bắc;
  • Tập đoàn quân xung kích số 2 tiến tới ga Tsasha, chia cắt Nizovskiy và đánh mạnh vào Luga;
  • Tập đoàn quân số 59 tấn công Gruzino, ga Siverskaya và Solosovo;
  • Tập đoàn quân số 4 tấn công Kirishi và Tosno, bao vây quân địch ở Mga, sau đó tiến tới Krasnogvardeisk và Ropsha;
  • Tập đoàn quân số 54 vốn là một phần của Phương diện quân Leningrad và đóng trú ở khu vực Tây Bắc sông Volkhov, có nhiệm vụ hoạt động phối hợp với Tập đoàn quân số 4;

Trong kế hoạch tác chiến, việc giải phóng Lyuban - thành phố mà tên được dùng để gán cho chiến dịch - chỉ đơn giản là một mục tiêu trung gian trong toàn bộ cuộc tấn công này. Chỉ thị về kế hoạch tấn công không ghi rõ thời gian mục tiêu Lyuban phải hoàn thành[3], nhưng theo một số tư liệu thì quân đội Liên Xô có nhiệm vụ phải giải phóng thành phố này cùng với Novgorod muộn nhất là ngày 12 tháng 2 năm 1942[4].

Cuộc tấn công của Phương diện quân Volkhov nằm trong chuỗi kế hoạch tổng phản công đầu năm 1942 của quân đội Liên Xô, tiến hành vào cùng khoảng thời gian với các đợt phản công tại Moskva, Rostov và Tikhvin; với mục tiêu chung được ghi rõ trong Quyết định ngày 5 tháng 1 năm 1942 của Bộ Tổng tư lệnh Tối cao Liên Xô là "đuổi quân Đức sang phía Tây và không cho chúng nghỉ ngơi, buộc chúng phải tiêu hao hết lực lượng dự bị trước khi mùa xuân tới, lúc đó chúng ta sẽ có trong tay những lực lượng dự bị mới to lớn còn bọn Đức thì không, vì vậy điều này sẽ đảm bảo việc tiêu diệt hoàn toàn quân Đức trong năm 1942".[5]

Quân đội Đức Quốc xã

Binh lực

Đối mặt với quân đội Liên Xô là các Tập đoàn quân số 18 và Tập đoàn quân số 16 của quân Đức. Việc hỗ trợ về mặt không quân do Tập đoàn quân không quân số 1 đảm nhiệm. Ở phía Nam Novgorod là các sư đoàn bộ binh số 250, 126, 215, 61 và 254, và từ Kirishi tới Mga là các sư đoàn bộ binh số 21, 11 và 291[6].

Kế hoạch

Ngày 23 tháng 11 năm 1941, Bộ Tư lệnh tối cao Đức Quốc xã thông báo rằng, nhiệm vụ của Cụm Tập đoàn quân Bắc vào năm 1942 là phải nối kết được với quân đội Phần Lan tại bờ sông Svir.[7] Ngày 9 tháng 12 cùng năm, Thống chế Wilhelm von Leeb ra lệnh tái tổ chức lại hàng ngũ của Cụm Tập đoàn quân Bắc, trên thực tế là quân đội của ông đã phải rút về phía bên kia sông Volkhov, tổ chức phòng thủ và bảo vệ đầu cầu vượt sông tại khúc cong của con sông này. Sau đó, theo kế hoạch, Cụm Tập đoàn quân Bắc sẽ dưỡng binh trong suốt mùa Đông và đến mùa xuân sẽ mở một đợt tấn công mới nhằm đoạt lại Tikhvin và gặp quân Phần Lan ở sông Svir.

Tuy nhiên, không lâu sau đó, Cụm Tập đoàn quân Bắc đã phát hiện các dấu hiệu chuẩn bị tấn công của quân đội Liên Xô tại phía Bắc và phía Nam hồ Ilmen. Trước tình hình này, von Leeb đã yêu cầu được lui binh về phía vùng Ban Tích nhưng không được Hitler chấp nhận. Trái lại, vào cuộc họp ngày 20 tháng 12 năm 1941, Hitler đã yêu cầu Cụm Tập đoàn quân Bắc phải phòng ngự cứng rắn và phải tổ chức một đợt tấn công phủ đầu vào 2 tuần sau cuộc họp này[7], một nhiệm vụ rõ ràng là bất khả thi đối với Cụm Tập đoàn quân Bắc cho dù quân đội Liên Xô có tổ chức phản công hay không. Dù gì, trước tình hình mới, Cụm Tập đoàn quân Bắc đã gấp rút chuẩn bị các vị trí phòng thủ dự bị dọc theo sông Volkhov để đón cuộc tấn công của quân đội Liên Xô.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Chiến_dịch_tấn_công_Lyuban http://militera.lib.ru/h/gavrilov_bi(2)/index.html http://militera.lib.ru/h/isaev_av4/index.html http://militera.lib.ru/memo/russian/sb_tragedia_my... http://militera.lib.ru/memo/russian/vasilevsky/ind... http://militera.lib.ru/prose/russian/gagarin/index... http://militarymaps.narod.ru/oper_1942.html#2 http://www.blokada.otrok.ru/text.php?s=lu&t=1 http://www.blokada.otrok.ru/text.php?s=lu&t=15 http://pavlovsk-spb.ru/myasnoj-bor/510-bitva-v-mya... http://pavlovsk-spb.ru/myasnoj-bor/510-bitva-v-mya...